Filmavond 'The Monuments Men'
Onder invloed van politiek activisme en een groeiend bewustzijn van historische rechtvaardigheid komt het eigenaarschap van buitgemaakt en verkregen materieel erfgoed ter discussie te staan. Conservator Dirk Staat en vrijwilliger Jos Leeman belichten op vrijdag 8 november 2024 de wettelijke, sociale, historische, ethische en praktische aspecten van roofkunst, oorlogsbuit en restitutie. Na de filmvertoning van ‘The Monuments Men’ is er ruimte voor een plenaire gedachtewisseling over dit onderwerp.
Roofkunst en oorlogsbuit
“Militair-historische collecties vormen in deze thematiek een aparte niche die niet een-op-een vergelijkbaar is met kunst- en antropologische musea”, legt Staat uit. “In de lezing schetsen we welke standpunten er in de erfgoedsector worden ingenomen, hoe internationaal het gesprek hierover wordt gevoerd en welke effecten dit kan hebben op oorlogscollecties. De praktijk leert vaak dat dingen minder simpel zijn dan ze lijken. Zo is het vaak moeilijk te achterhalen wie de rechtmatige eigenaar is en of bepaalde objecten wel of niet op legitieme wijze zijn verkregen. De vraag blijft hoe we ervoor kunnen zorgen dat de collectiestukken hun belangrijkste functie behouden: het vertellen van het historische verhaal dat ze vertegenwoordigen.”
“We gaan met elkaar in gesprek over eigenaarschap, rechtmatige teruggave en de rol van musea in het bewaren en presenteren van objecten.” Conservator Dirk Staat
The Monuments Men
“Speciaal voor Museum Vol Verhalen vertonen we de speelfilm ‘The Monuments Men’ uit 2014”, vertelt Leeman. “Deze film, met sterren als George Clooney en Matt Damon, vertelt het verhaal van een unieke eenheid binnen het Amerikaanse leger tijdens de Tweede Wereldoorlog. Deze bijzondere groep, bestaande uit gemilitariseerde museumdirecteuren, conservatoren en kunsthistorici, had de missie om door de nazi’s geroofde cultuurgoed op te sporen en terug te geven aan de oorspronkelijke eigenaren. In totaal ging het om ongeveer vijf miljoen geroofde kunstobjecten die de Monuments Men terugkeerden aan het land van herkomst. De film zit vol spanning en moedige overwinningen.”
Discussie
“Na de filmvertoning gaan we met elkaar in gesprek over eigenaarschap, rechtmatige teruggave en de rol van musea in het bewaren en presenteren van objecten”, aldus Staat. “Hoe verder we teruggaan in de geschiedenis, hoe lastiger het wordt om vast te stellen onder welke omstandigheden een object is verkregen en wie nu de rechtmatige eigenaar is. We bespreken ook de morele verantwoordelijkheid van oorlogsmusea in deze kwesties en hoe we met deze dilemma’s kunnen omgaan. We hopen dat iedereen naar huis gaat met nieuwe inzichten en stof tot nadenken.”
Koop hier je tickets
Laat je verrassen tijdens de lezing en filmavond over roofkunst en oorlogsbuit op vrijdagavond 8 november 2024 om 19:30 uur.
Tickets
