Wat is de NAVO?
De NAVO is een militaire samenwerkingsorganisatie van landen uit Europa en Noord-Amerika. Nederland is al sinds de oprichting lid van deze organisatie.
NAVO of NATO
NAVO betekent Noord-Atlantische Verdragsorganisatie. Het is een organisatie van landen uit het Noord-Atlantisch gebied (Europa en Noord-Amerika) die een verdrag hebben getekend. In dat verdrag staan afspraken over militaire samenwerking. Soms zie je in plaats van NAVO ook NATO of OTAN staan. Dat zijn de Engelse en Franse vertalingen: NATO staat voor North-Atlantic Treaty Organisation en OTAN betekent Organisation du traité de l’Atlantique nord.
Een aanval op één
Is een aanval op allen
De allerbelangrijkste afspraak binnen de NAVO is ‘artikel vijf’. Dat slaat op het vijfde artikel in het verdrag. In dat artikel staat dat alle landen te hulp komen, wanneer één land wordt aangevallen. Als Nederland bijvoorbeeld wordt binnengevallen door een vijand, dan moeten alle andere NAVO-landen komen helpen. Op deze manier staat niemand er alleen voor.
Het is één keer gebeurd dat een land op basis van artikel vijf om hulp heeft gevraagd. Dat was in 2001, toen de Verenigde Staten werden aangevallen door terroristen. De VS riep artikel vijf in werking en de NAVO startte een missie in Afghanistan tegen Al Qaida.
Welke landen horen bij de NAVO?
De NAVO is in 1949 opgericht door twaalf landen, waaronder Nederland. Ook Frankrijk, Italië en Groot-Brittannië deden vanaf het begin mee, net als de Verenigde Staten en Canada. In de loop der tijd zijn er steeds meer landen bijgekomen. De nieuwste lidstaten zijn Zweden (2024), Finland (2023), Noord-Macedonië (2020) en Montenegro (2017).
Geen eigen leger
Wanneer er een NAVO-missie begint, sturen de lidstaten hun eigen troepen. Ook Nederlandse militairen worden hiervoor ingezet. Zo maakten Nederlandse eenheden deel uit van missies in Bosnië (KFOR) en Afghanistan (ISAF). Ook opereren Nederlandse marineschepen in NAVO-verband. De luchtmacht staat dag en nacht paraat om het NAVO-luchtruim te bewaken met de F-16 en F-35 jachtvliegtuigen.
