Wasp MK.II in het Nationaal Militair Museum.

Wasp Mk.II vlammenwerper

Een geducht ondersteuningswapen voor de geallieerde infanterie

De Wasp vlammenwerper heeft een korte geschiedenis. In 1940 begonnen proeven in het Britse leger met een vlammenwerper gemonteerd op een Universal Carrier. De naam Universal Carrier zegt het eigenlijk al; het voertuig is geschikt voor meer toepassingen dan alleen het vervoer van infanteristen, al dan niet met een Brengun voorop gemonteerd.

Infanterie vlammenwerper

De eerste versie van de vlammenwerper was een infanterie carrier met daarop gemonteerd een vlammenwerper, met de vloeistoftanks aan de achterzijde. Dat was geen succes. Volgende proeven van het Petroleum Warfare Department van het Canadese leger resulteerden in een vlammenwerper (Wasp Mk.I) die geheel voor dat doel was ontworpen, met grotere tanks in het voertuig, een chauffeur en een schutter en een grote vlammenwerper die achter in de bak was geplaatst.

De volgende modificatie leidde tot de Wasp Mk.II, die wij hebben. De vlammenwerper was geplaatst op de plek van de Brengun, met de spuitmond ver naar voren, wel zo veilig, en met het voordeel dat het op afstand moeilijker te herkennen was als vlammenwerper. Het bereik bleef ongeveer hetzelfde zelfde, 80-90 meter, maar het richten ging beter. De eerste keer dat de Wasp in actie kwam was eind juli 1944, in de buurt Caen (Normandië). Het is dan ruim een maand na de invasie.

De Wasp Mk.IIC.

Wasp Mk.IIC

Na de Mark II kwam nog een Mark IIC (C voor Canadian) waarbij op basis van de recente gevechtservaringen in Frankrijk toch weer een mitrailleur werd geplaatst met schutter. De brandstoftanks tanks gingen weer naar achteren. De meeste Wasp Mk.II voertuigen werden omgebouwd tot Mk.IIC.

Bescherming voor de bemanning, tegen het stof en de hitte.

Wasp Jeep

Ook op een Jeep werd deze Wasp uitrusting beproefd, het bleek al meteen geen succes vanwege de enorme hitte die de bedienaar/bijrijder en de chauffeur te verduren kregen. Op een van koepel ontdane RAM-tank (Kangaroo) werden 24 exemplaren van Wasp uitrusting voorzien en in Nederland gebruikt, dit met meer succes. Dit RAM onderstel als drager voor de Wasp uitrusting genaamd de ‘Badger’ was minder beweeglijk dan de Carrier, men zag de Carrier toch als de beste drager van dit systeem.

De Wasp vlammenwerper in actie.

Zeldzaamste voertuig

Onze Wasp Mk.II vlammenwerper (carrier gebouwd door Ford Motor Company of Canada in 1943) is één van de zeldzaamste voertuigen uit de collectie. Hij is destijds meegekomen met het Canadese leger en werd na de bevrijding onderdeel van de Delftse studiecollectie militair materieel (StuMiMa).

Interessant detail op de Wasp is dat deze aan de voorzijde is voorzien van extra hittewerende schilden, wat laat zien wat een ‘warme klus’ het moet zijn geweest om deze Wasp te bedienen. Hij is maar af en toe tentoongesteld geweest, of in bruikleen uitgeleend zoals aan het Bevrijdingsmuseum in Zeeland.

Intocht van de Canadezen. Een Canadese Universal Carrier, vol met burgers, rijdt op de Diezerstraat. De Canadese Carrier is uitgevoerd als 'Wasp', een vlammenwerperuitvoering. Foto: NIMH

Ooggetuigenverslag

De Canadezen maakten tijdens de opmars richting het noorden veelvuldig gebruik van de Wasp vlammenwerpers. Van de Slag om de Schelde en daarbij de oversteek van het Leopoldkanaal hebben we dit ooggetuigenverslag van het Canadian Scottish Regiment, 6 oktober 1944.

“Wat zich ontwikkelde tot een van de bloedigste en smerigste veldslagen in de geschiedenis van de Canadian Scottish Regiment, begon met vuur (angry wrath) dat door onze Wasp vlammenwerpers over het Leopoldkanaal werd geworpen. Dit hielp de aanvallende infanterie van ‘D’ Coy enorm door de vijand uit hun posities te branden. Diegenen die achterbleven waren doodsbang. Het was een grimmige onderneming.” Bron: Oorlogsdagboek

De spuitmond en de brandstoftanks, tekening uit het technische voorschrift van de Wasp vlammenwerper.

Vuurbereik

De Wasp had een bereik van 80-90 meter, ze konden met hun vuur de overkant van het kanaal bereiken, en konden daarmee de Duitsers op de vlucht jagen. De vlammenwerpers joegen angst aan bij de vijand, maar ook door eigen troepen zorgden dat ze bij voorkeur niet al te dicht in de buurt kwamen van een paar honderd liter licht ontvlambare brandstof. De carriers waren van boven open en rondom slechts licht bepantserd, en zijn in alle uitvoeringen kwetsbaar geweest voor landmijnen.

Specs

  • Vervaardiger: Ford Motor Company, Canada
  • Bouwjaar : 1943
  • Gewicht: 4,5 ton
  • Bereik vlammenwerper: 80-90 meter
  • Inhoud vlammenwerper: 1×182 liter, 1 x 272 liter
  • Motor: Ford, 8 cylinder, 85 pk, bezine
  • Max. snelheid: 50 km/h
  • Actieradius: 192 km
Wasp vlammenwerper in actie.
Bekijk hier beelden van een Waps vlammenwerper in actie. Bron: YouTube, Panzer Archive.
Conservator NMM Alfred Staarman
"Het gebruik van vlammenwerpers was zeer effectief in het motiveren van Duitse soldaten tot overgave." Alfred Staarman - Conservator